Erbo-de-la-pato
Tussilago farfara
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Pas-d'ase, Chavalino, Coujasso, Fueio-d'ounglo, Toussilage.
Noms en français : Tussilage, Pas-d'âne.
Descripcioun :L'erbo-de-la-pato flouris d'ouro à la fin de l'ivèr alor que i'a pancaro li fueio (soumbron li vièii fueio dessecado). M. Duplan :"Flouris sènso fueio, e lou colchique, es lou countràri [...] la flour e puei après la fueio" (O. Madon, op.cit. p. 161). Li fueio vènon à l'après, fan souvènt un tapis au sòu. Trachis dins li relarg umide e argelous souvènt en ribo de camin.
Usanço :Es uno planto vertuouso contro lou tussi, li brounchito e lou ràumi. Se pren en tisano o en fumigacioun de flour secado (o tuba). Li flour e li jòuini fueio soun manjadisso mai fau pas trop n'en prendre que caupon un alcalouïde empouisounant lou fege. "La fuelho de chavalino èro cuecho pèr lous pouorcs" (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 61).
Port : Erbo
Taio : 8 à 20 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Tussilago
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 2 cm
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mars à abriéu
Liò : Ribiero
- Ouraias
- Limas
- Roubino de mountagno
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Tussilago farfara L., 1753
Amaurilhoun
Vaccinium myrtillus
Ericaceae
Àutri noum : Agies, Maurilho, Aniroun, Eìse, Brimbalié.
Noms en français : Myrtille, Airelle.
Descripcioun :L'amaurié (aiges en Alouos 04) es uno pichoto planto bouissounouso que trachis sus li relarg safranous de mountagno. Fai de pichòti flour roujo en campano que se duerbon en meme tèms que li fueio. Se destrìo de l'aire-negre qu'a de fueio dentado e pas roundo.
Usanço :Cadun counèis lou bon goust dis amaurilhoun que podon èstre manjado de d'ùni biais (coume en tarto, ço que se fai proun dins d'ùni relarg dis Aup). Es un fru qu'a proun de qualita : èi riche en vitamino (A pèr la visioun au calabrun), en fibro, en antióussidant... Ei vertuous contro li proublèmo de memòri, la fouiro e proun enca. La tisano de fueio èi diuretico. Pèr pas aganta l'ekinococoso, vau mies faire couire li brimbello.
Port : Aubret
Taio : 15 à 50 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Vaccinium
Famiho : Ericaceae
Ordre : Ericales
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Champino
- Fourèst
- Tourbièro
Estànci : Coulinen à Aupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Vaccinium myrtillus L., 1753